Ο ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΧΡΩΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΓΕΙΑΣ-ΤΟΥ Γ.Θ.ΒΑΦΟΠΟΥΛΟΥ

Ο Ζωγράφος της χρωματικής μαγείας

Του Γ.Θ. Βαφόπουλου

Η πρώτη μου επαφή με το έργο του Γ. Γουναρόπουλου έχει τις ρίζες της στον καιρό του πρώτου Παγκοσμίου πολέμου, όταν, μαθητής, ακόμα του δημοτικού σχολείου, θαύμαζα πάνω στα γείσα των περιπτέρων κάτι γοητευτικές γυναικείες φιγούρες, που κάπνιζαν σιγαρέτα. Όλη η Θεσσαλονίκη τότε είχε γεμίσει από τέτοιες μεγάλες διακοσμητικές παραστάσεις. Κι ύστερα από χρόνια, έτυχε να μάθω, πως οι αέρινες εκείνες ζωγραφιές ήσαν του νεαρού  Γ. Γουναρόπουλου, που υπηρετούσε τότε στρατιώτης στη Θεσσαλονίκη. Για να τα «βολεύει» είχε δεχθεί να ζωγραφίζει, στα διαφημιστικά πανώ των καπνεργοστασίων, τις γοητευτικές εκείνες γυναικείες φιγούρες.

Η προσωπική γνωριμία μου με το ζωγράφο έγινε πολύ αργότερα, το 1946. Ήταν για μένα μια σπάνια τύχη να πηγαίνω συχνά στο σπίτι του και να μένω ώρες ολόκληρες στο ατελιέ του. Μου ήταν ήδη από καιρό γνωστή η φήμη του Γουναρόπουλου, είχα θαυμάσει έργα του σε διάφορες εκθέσεις και θυμόμουν ζωηρά τα εγκωμιαστικά άρθρα του Σπύρου Μελά για το ζωγράφο, γύρω στο 1929. Και τώρα, που βρισκόμουν κοντά του, μέσα στο ατελιέ του, κάτω στην τραπεζαρία, στον κήπο του σπιτιού του, όπου καθάριζε τα άγρια χόρτα, ο παλιός θαυμασμός μου είχε μεγαλώσει, γιατί ανακάλυπτα από τι γερό κοτρώνι αναπηδούσε ο φωτεινός εκείνος πίδακας των μαγικών χρωμάτων.

Ο Γ. Γουναρόπουλος είχε πετύχει το μεγάλο κατόρθωμα να υποτάξει τα πάντα στην τέχνη του. Κατάφερε ακόμα ν’ απαλλαγεί από  κάθε είδους κοινωνικής ή κοσμικής ματαιοδοξίας, ν’ απλοποιήσει την ιδιωτική του ζωή ως τα όρια του ασκητισμού. Ωστόσο, μ’ όλο που είχε απαλλαγεί από κάθε τι που δεν ήταν η ίδια η τέχνη του, ακόμα κι από την επιθυμία να πουλά τους πίνακές του, διατηρούσε ακέραιη τη συνείδηση της υπεροχής του απέναντι των άλλων ζωγράφων και τη βαθειά πεποίθηση στην αξία και τη μοναδικότητα της τέχνης του. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά συνέθεταν μια ιδιότυπη καλλιτεχνική προσωπικότητα, που κανείς δεν μπόρεσε ν’ αμφισβητήσει το κύρος της, κι όταν ακόμα οι αντίπαλοι κατηγόρησαν το ζωγράφο ότι «αυτοεπαναλαμβάνεται».

Ήταν αυτό μια «παράξενη» τούτη θεωρία, αφού στην ιστορία της τέχνης υπάρχουν παραδείγματα μεγάλων ζωγράφων, που όχι μονάχα «αυτοεπαναλαμβάνονται» με διάφορες παραλλαγές στο ίδιο θέμα, αλλά και δημιουργούσαν πολλαπλά πιστά αντίγραφα των έργων τους. Οι αντίπαλοι του ζωγράφου το ήξεραν ή έπρεπε να το ξέρουν, ότι η ζωγραφική του μεγάλου Γκρέκο αποτελούσε ένα τέτοιο παράδειγμα.

Ο Γουναρόπουλος στην «παράξενη» τούτη θεωρία των αντιπάλων του, αντέτασσε τη δική του άποψη, ότι όλα τα αντικείμενα έχουν μιαν απειρία μορφών, που μεταλλάζονται την κάθε στιγμή, σε τρόπο ώστε να χρειασθούν άπειροι ζωγραφικοί πίνακες, για να δοθεί ολοκληρωμένη η συνθετική μορφή ενός αντικειμένου. Είχε μορφώσει τη δική του ζωγραφική θεωρία, ένα προσωπικό ζωγραφικό σύμπαν, όπου ανέπτυσσε τη χρωματική του παλέτα, μ’ έναν τρόπο σχεδόν μαγικό, που είναι χαρακτηριστικό μονάχα των μεγάλων ζωγράφων. Κι ο Γ. Γουναρόπουλος ήταν πραγματικά ένας μεγάλος ζωγράφος.